Ngày Thế giới phòng, chống viêm gan vi rút 28/07
Ngày viêm gan thế giới được tổ chức thường niên vào ngày 28/07 hằng năm, nhằm mục đích nâng cao nhận thức về bệnh viêm gan siêu vi, gây viêm gan dẫn đến bệnh nặng và ung thư gan. Theo Tổ chức Y tế thế giới (WHO) mỗi năm có 1.100.000 trường hợp tử vong mỗi năm do viêm gan B và C; 9.400.000 trường hợp được điều trị viêm gan C mạn tính; 10% trường hợp viêm gan B mạn tính được chẩn đoán và trong đó 22% được điều trị; 42% trẻ trên toàn cầu được tiêm liều viêm gan B sau sinh. Viêm gan vi rút là một trong những mối đe dọa sức khỏe cộng đồng hết sức lớn. Theo số liệu thống kê cho thấy, cứ 30 giây lại có một người tử vong vì bệnh liên quan đến viêm gan. Vì vậy, mỗi chúng ta đều cần có biện pháp phòng ngừa bệnh để bảo vệ sức khỏe cho bản thân và gia đình.
Viêm gan vi rút là gì?
Viêm gan vi rút là tình trạng lá gan bị vi rút xâm nhập và tấn công khiến tế bào gan bị viêm và tổn thương. Nếu không điều trị kịp thời, bệnh sẽ dẫn đến hậu quả nghiêm trọng như xơ gan, suy gan, ung thư gan thậm chí là tử vong.
Dấu hiệu và triệu chứng của bệnh viêm gan vi rút?
Ở giai đoạn đầu, viêm gan không có triệu chứng rõ ràng. Triệu chứng nhiễm viêm gan xuất hiện nặng hoặc nhẹ với mức độ khác nhau tùy cơ địa mỗi người. Một số biểu hiện nhận biết nhiễm viêm gan như: Sốt, mệt mỏi, chán ăn, buồn nôn, đau bụng, đau khớp hoặc cơ bắp, vàng mắt vàng da, mẩn ngứa phát ban, nước tiểu vàng sẫm… nhưng để chẩn đoán xác định cần làm xét nghiệm máu.
Viêm gan vi rút lây như thế nào?
Có 5 loại viêm gan vi rút, trong đó:
- Viêm gan vi rút A và E có thể lây truyền qua việc sử dụng thực phẩm, nguồn nước bị nhiễm vi rút Có quan hệ thân thể gần gũi với người mắc bệnh viêm gan A, E, đặc biệt là quan hệ tình dục qua đường miệng cũng có thể bị lây bệnh.
- Viêm gan vi rút loại B, C và D lây lan chủ yếu lây truyền qua tiếp xúc với máu bị nhiễm các loại vi rút này.Tiếp xúc này có thể bao gồm việc sinh ra từ một người mẹ bị nhiễm bệnh, quan hệ tình dục với người nhiễm bệnh hoặc sử dụng chung đồ dùng đã bị dính máu của người bệnh như bàn chải đánh răng, dao cạo râu, kim tiêm...
Làm thế nào để phòng ngừa viêm gan vi rút?
Việc chủ động phòng bệnh viêm gan B là một việc làm vô cùng cần thiết, vì phòng bệnh bao giờ cũng tốt hơn chữa bệnh và một khi mắc bệnh sẽ ảnh hưởng rất nhiều đến sức khỏe và kinh tế. Để chủ động phòng bệnh mỗi người cần: Tiêm ngừa vắc xin (viêm gan A và viêm gan B); Đối với bệnh viêm gan vi rút A và E, chúng ta cần nấu chín thức ăn và ăn khi còn nóng. Không ăn những thực phẩm còn sống, tái như gỏi cá sống, tiết canh... Uống nước đun sôi để nguội. Thường xuyên rửa tay bằng xà phòng và nước sạch trước khi nấu ăn, trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh. Rửa rau và trái cây bằng nước sạch, tốt nhất là dưới vòi nước chảy; Đối với bệnh viêm gan vi rút B, C và D, chúng ta không dùng chung bơm kim tiêm, kim xăm mình, môi, lông mày và các vật dụng cá nhân như bàn chải răng, dao cạo... với người khác. Không để các vết thương bị hở tiếp xúc trực tiếp với máu của người khác. Sử dụng bao cao su đúng cách khi quan hệ tình dục.
Chú ý chế độ ăn uống hợp lý với người bệnh sẽ giúp người bệnh tăng cường khả năng đề kháng như ăn nhiều rau xanh và trái cây, hạn chế ăn muối, chất ngọt và chất béo, không hút thuốc lá, uống rượu bia và cần thận trọng khi sử dụng các loại thuốc vì một số thuốc có thể gây độc cho gan như thuốc an thần, thuốc giảm đau - chống viêm…
Nhân Ngày Thế giới phòng, chống Viêm gan 2022, WHO nhấn mạnh sự cần thiết của việc đưa dịch vụ chăm sóc viêm gan đến gần các cơ sở y tế ban đầu và cộng đồng hơn để mọi người có cơ hội tiếp cận điều trị và chăm sóc tốt hơn, bất kể họ mắc bệnh viêm gan nào. WHO đặt mục tiêu đạt được loại trừ bệnh viêm gan vào năm 2030. Để đạt được điều đó, WHO kêu gọi các quốc gia đạt được các mục tiêu cụ thể như: Giảm 90% các ca nhiễm mới viêm gan B và C; giảm 65% các ca tử vong liên quan đến viêm gan do xơ gan và ung thư; đảm bảo rằng ít nhất 90% người nhiễm vi rút viêm gan B và C được chẩn đoán và ít nhất 80% những người đủ điều kiện nhận được sự điều trị thích hợp.
BS Lý Xuân Nhi